زمینه و هدف: امروزه فرمالین به عنوان یک فیکساتیو خوب و ارزان، ولی بسیار مضر برای سلامتی انسان مورد توجه قرار دارد. این ماده از جمله مواد شیمیایی است که به طور سنتی در آزمایشگاه های پاتولوژی و آناتومی به عنوان یک پایدار کننده استفاده می شود و افراد شاغل در این بخش ها نیز تحت تاثیر اثرات زیانبار آن قرار دارند. در این مطالعه تاثیر مواد پایدار کننده جایگزین شونده فرمالین بر نتیجه رنگ آمیزی هماتوکسیلین و ائوزین بررسی گردید.روش بررسی: در این مطالعه، از سه نوع ماده فیکساتیو که تاکنون به عنوان جایگزین شونده فرمالین معرفی شده اند، همراه با فرمالین 10% بافر شده، استفاده گردید. این فیکساتیوها به ترتیب با حروف K, B وM نامگذاری و شناسایی شدند. سپس قطعات کبد خرگوش در ظروف حاوی هر کدام از این فیکساتیو ها قرار داده شد. پس از 24 ساعت، بافت ها فرآوری شده، و عمل قا لب گیری با پارافین انجام گرفت. در ادامه، برش ها با روش رایج رنگ آمیزی H & E رنگ آمیزی و با میکروسکوپ نوری بررسی شدند.یافته ها: در مجموع، نتیجه حفظ و نگهداری ساختار بافتی و رنگ آمیزی بافت های فیکس شده با فیکساتیو M نسبت به دیگر فیکساتیو ها مطلوب تر بود.نتیجه گیری: در این مطالعه، دو نوع از سه نوع ماده فیکساتیو با داشتن بعضی محاسن و معایب نسبت به فرمالین باعث پایداری مطلوب بافت ها شده و نتیجه رنگ آمیزی قابل قبولی داشتند. در نتیجه می توان آنها را کاندیدای مناسبی برای جایگزینی فرمالین دانست.